Τα τεχνολογικά άλματα στον τομέα της υπερηχογραφίας τα τελευταία χρόνια (υπερηχογράφοι υψηλής ευκρίνειας και πολλαπλών δυνατοτήτων, όπως χρήση χρώματος,3D απεικόνιση κλπ. σε συνδυασμό πάντοτε με την απαραίτητη εμπειρία και συνεχή επιμόρφωση των χρηστών της μεθόδου, επιτρέπουν την αποτελεσματική ανίχνευση των παθήσεων του μαστού συμπεριλαμβανομένων των νεοπλασιών.
Γράφει: Μαλαχίας Γεώργιος,Διευθυντής Ακτινοδιαγνωστικού & Υπερηχογραφικού Τμημάτων Ν. ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα τεχνολογικά άλματα στον τομέα της υπερηχογραφίας τα τελευταία χρόνια (υπερηχογράφοι υψηλής ευκρίνειας και πολλαπλών δυνατοτήτων, όπως χρήση χρώματος,3D απεικόνιση κλπ.) σε συνδυασμό πάντοτε με την απαραίτητη εμπειρία και συνεχή επιμόρφωση των χρηστών της μεθόδου, επιτρέπουν την αποτελεσματική ανίχνευση των παθήσεων του μαστού συμπεριλαμβανομένων των νεοπλασιών.
Επιχειρείται η, όσο το δυνατόν, καλύτερη, συνοπτική και ευκόλως κατανοητή ενημέρωση των ενδιαφερομένων για το θέμα:
ΓΕΝΙΚΑ
Τι είναι η υπερηχογραφία
Είναι διαγνωστική μέθοδος ακίνδυνη (δεν υπάρχει κανενός είδους ακτινοβολία),μπορεί να επαναλαμβάνεται όσο συχνά χρειάζεται άφοβα. Είναι ανώδυνη, χαμηλού κόστους, γρήγορη, με άμεσα αποτελέσματα.
Η εκτέλεσή της, όταν γίνεται από Ιατρό Ακτινολόγο, έμπειρο γνώστη της μεθόδου, ελαχιστοποιεί τα ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.
H υπερηχομαστογραφία, πιο συγκεκριμένα, είναι ο πλήρης έλεγχος του μαστού με υπερήχους συν, βεβαίως, τη μασχαλιαία χώρα (έλεγχος των λεμφαδένων αυτής).
H χρήση τής υπερηχογραφίας από τη θέση της ασθενούς
Η ερώτησή της:
“Πάσχω από καρκίνο τού μαστού. Επτά χρόνια πριν χειρουργήθηκα για ένα μικρού μεγέθους καρκίνο του δεξιού μαστού. Οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες δεν έδειξαν μετάσταση.
Η παρακολούθησή μου μετά την όλη θεραπεία ήταν η ετήσια μαστογραφία.
Ψάχνοντας τη βιβλιογραφία κατέληξα ότι θα προτιμούσα ο περιοδικός έλεγχος να γίνεται μόνο με υπερηχογραφία μαστού. ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ;”
Η αναφορά μας στο θέμα, όπως αναφέρει και ο τίτλος, θα προσπαθήσει, με κατανοητό τρόπο, να απαντήσει και σε αυτό το καίριο ερώτημα που υπάρχει σχεδόν στο σύνολο των πασχουσών από καρκίνο του μαστού.
Αν η μαστογραφία αναδεικνύει άριστα κάθε είδους μικροαποτιτανώσεις, άλλο τόσο είναι αλήθεια ότι από μόνες τους (οι αποτιτανώσεις) δε δίδουν συμπτωματολογία που να οδηγεί σε μία τέτοια εξέταση. Αυτός και μόνο ο λόγος πείθει για την αναγκαιότητα την προληπτικής εξέτασης.
Αρχή που πρέπει να ακολουθείται στη διάγνωση του μαστού:
Σε όλες τις συμπτωματικές περιπτώσεις άνω των 30 ετών γίνεται συνδυασμός μαστογραφίας και υπερηχομαστογραφίας, ενώ, κάτω των 30 ετών, γίνεται, κατ’ αρχήν, υπερηχομαστογραφία και, εφ’ όσον δεν καταλήγουμε σε ασφαλές συμπέρασμα, ο έλεγχος συμπληρώνεται με μαστογραφία.
ΠΟΤΕ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ
Στις μη ψηλαφητές μάζες
Στους πυκνούς μαστούς (με έντονα τα ινοαδενικά στοιχεία) όπου η ανίχνευση του καρκίνου όταν συνδυάζεται και με μαστογραφία αυξάνεται 17%
Στον καθορισμό σε πολύ μεγάλο βαθμό της φύσης μίας βλάβης έχοντας δυνατότητα διάφοροδιάγνωσης της απλής κύστης από βλάβες συμπαγούς τύπου
ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Καλοήθους βλάβης
Η βλάβη έχει ομαλό περίγραμμα με σχήμα στρογγυλό ή ωοειδές. Είναι καλά περιγεγραμμένη περιβαλλόμενη από λεπτή υπερηχογενή κάψα.
Η βλάβη εντός του μαστού έχει μεγαλύτερο πλάτος από βάθος.
Κακοήθους βλάβης
Είναι ακιδωτού σχήματος ή μικρολοβώδης σε ίση, περίπου, συχνότητα ενώ, με χαμηλότερη συχνότητα, παρουσιάζεται ανωμάλου σχήματος ή με βάθος μεγαλύτερο του πλάτους. Είναι σαφώς συχνότερα υποηχογενής και, μερικές φορές, συνοδεύεται από επασβεστώσεις ή πορεκτασία.
(Διάταση των μαστικών πόρων).
Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑΣ-ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Πυκνοί μαστοί
Ύποπτη μαστογραφικά μάζα μη ψηλαφητή
Ψηλαφητή μάζα
Αναρχία ιστών
Οικογενειακό ιστορικό
Ηλικία κάτω των 30 ετών
Επεμβάσεις
Η υπερηχογραφία – μία εξέταση με άποψη
στη δ.δ. μεταξύ συμπαγούς μάζης και κυστικού σχηματισμού
Στον καθορισμό σε μεγάλο βαθμό καλοήθους ή κακοήθους βλάβης:
ο μαστολογικός έλεγχος ανιχνεύει το 85% των μη ψηλαφητών μαζών.
ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανιχνεύει το 35% των μη ψηλαφητών μαζών.
ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ συν ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
ΑΝΙΧΝΕΥΕΙ ΤΟ 95% ΤΩΝ ΜΗ ΨΗΛΑΦΗΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ
Η μαστογραφική ανίχνευση τού καρκίνου είναι αντιστρόφως ανάλογη της πυκνότητας του μαστού αλλά βελτιώνεται σημαντικά με τη συμβολή της υπερηχογραφίας ακόμη και σε μικρού μεγέθους μάζες.
Σχετικά μικρή ή συμβολή τής κλινικής εξέτασης αλλά δεν πρέπει να παραλείπεται.
Η υπερηχογραφική έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει πάντα τον σαφή εντοπισμό της βλάβης με χρήση του συστήματος των ωρών τού ωρολογίου, βεβαίως ποιο μαστό αφορά και πάντα την απόστασή της από τη θηλή.